POLİTİK İKLİM VE KÜRESEL REKABET

Güç dengelerinin değişmesi

Dünya üzerinde yaşanan siyasi ve ekonomik gelişmeler, bölgesel entegrasyon hareketleri ve ticaretin serbestleşmesine dair çıkan yasalar, Dünya Ticaret Örgütü’nün (WTO) vermiş olduğu kararlar güç dengelerinin değişmesine sebep olmuştur. Dünya ekonomisine yön veren ülkeler arasında bir güç savaşı soğuk ekonomik savaş şeklinde devam etmektedir. Son dönemde dengeleri değiştiren en büyük ticari karar, WTO’nun Çin’in üretim kotalarının kaldırılmasına yönelik verdiği karar olmuştur. Bu kararla beraber Çin birçok sektörde dünya ticaretinde üretimi penetre etmeye başlamış bu da dengeleri altüst etmiştir. Her ne kadar kalite anlamında markalaşmaktan uzak bir üretim anlayışı göstermiş olsa da Çin, son derece ucuz üretim yapabilmesi nedeniyle ithalat yapan ülkeler tarafından yoğun bir şekilde sipariş almaya başlamıştır. Ülkemizin de sahne almaya çalıştığı dünya tekstil üretiminde Çin; devlet desteği, düşük işçi ve enerji maliyetleri sayesinde göreceli olarak son derece ucuz fiyatlara ulaşmış ve pazarı ele geçirmeye başlamıştır. Türkiye’deki tekstil üreticileri, tekstil üretiminde Çin’in oyuna dahil olmasıyla zor günler yaşamaya başlamış, tekstil birlikleri aracılığıyla ülkenin bağlı olduğu ticaret örgütlerinde Çin’in haksız rekabete yol açtığı ve kotaların tekrar başlatılmasına yönelik olarak lobi çalışmaları yürütmeye başlamıştır. Çin’in parasını dalgalı kura tam olarak bırakmaması eleştiriye ve haksız rekabet iddaalarına sebep olmaktadır. Çin’in bugünkü ekonomik büyüme trendiyle 2025 yılında ABD ekonomisini geride bırakması öngörülmektedir. Çin, ABD ve AB ülkeleri arasındaki güç yarışı dünya ticaretine önümüzdeki yıllarda en çok şekil verebilecek olgu olacak gibi gözüküyor.

GÖKHAN KILLIOĞLU